حجاب در میانه افراط و تفریط
تاریخ انتشار: ۱ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۵۳۱۹۳۲
گروه زنان و جوانان خبرگزاری فارس؛ وحیده علیمیرزائی، دانشجوی دکتری حقوق زن: در تاریخ شفاهی جمهوری اسلامی ایران، رد پای مدیران و مسئولانی را شاهدیم که مشی افراطی خود را به انحای مختلف بر مردم دیکته کرده‌اند؛ اما در دهههای اخیر با تغییر مشی خود، رفتارهای تفریطآمیزی از خود نشان می‌دهند که بسیار تاملبرانگیز است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
بازخوانی عملکرد دولت‌های پس از انقلاب اسلامی در بررسی علتهای شکل‌گیری و گسترش پدیدۀ بدحجابی و بی‌حجابی را می‌توان کشفالعلل ظهور و بروز این پدیده دانست. شوربختانه اکنون کار به جایی رسیده است که برخی از عناصر افراطی جریان اصلاح‌طلب همسو با جریان ضدانقلاب، بهدنبال جابهجایی منکر بی‌حجابی و بدحجابی بهجای معروف حجاب برآمدهاند. روند تدوین آیین‌نامه‌ها و قوانین طی سال‌های پس از انقلاب اسلامی مناسب بودهاند؛ اما بحث این است که متأسفانه در دولت‌های مختلف بنابر سلیقه‌ها حتی قوانین واضحی که از جایگاه حقوقی بالایی هم برخوردار بودند، نادیده گرفته می‌شوند.
فعالیتهای فرهنگی مستمر در حوزۀ عفاف و حجاب و عدم قبول مسئولیت از سوی وزارتخانههای مختلف باعث تضعیف مسئلۀ حجاب در جامعه شده است. مقام معظم رهبری(حفظه الله) در اواخر دهۀ 80 در جریان بازدید از نمایشگاه قرآن با توقف در غرفه عفاف و حجاب فرمودند: «از کار کردن برای عفاف و حجاب خسته نشوید»؛ اما در کمال شگفتی برخی از مسئولان از انجام این مسئولیت شانه خالی کرده‌اند!
خوشبختانه عموم مردم کشورمان متدین هستند و در روز ملی حجاب و عفاف با حضور میلیونی در خیابان‌ها خواستار جامعۀ عفیف شدند؛ اما مسئولان در این زمینه از مردم عقب مانده‌اند و به هجمه‌های دشمن توجهی نمی‌کنند! این که سیاست‌گذاری‌ها و قوانین مرتبط با بحث حجاب در مقطع سوم انقلاب اسلامی یعنی در فاصلۀ زمانی سال‌های 76 تا 84 اجرا نشد، نیازمند آسیب‌شناسی است که به زعم من از نبود ارادۀ لازم در مسئولان برای اجرای آن ناشی شده است.
در حال حاضر نیز اراده جدی در میان مسئولان فرهنگی و مراکز علمی آموزشی در خصوص رعایت قوانین عفاف و حجاب وجود ندارد. برخی از اقدامات نظارتی از سال 86 به بعد شدت گرفت؛ چرا که مصوبات مجلس شورای انقلاب فرهنگی دنبال شد و آیین‌نامۀ تشکیل شورای ارزیابی عفاف و حجاب در این زمان به تصویب رسید و به همۀ دستگاهها ابلاغ شد؛ اما به نظر می‌رسد این آیین‌نامه باید تببین می‌شد و اکتفا به نگاشتن یک آیین‌نامه نیازهای ما را تأمین نمی‌کند.
براساس یک تقسیم‌بندی واقع‌بینانه گروه بسیار زیادی در جامعه ما با توجه به تقیّد دینی خودشان نیازمند قانون در این زمینه نیستند که البته منظور نظر بنده تنها افراد چادرپوش نیست؛ بلکه منظور عفیفان جامعه است. گروه دیگر هم با وجود این که پایبندی به دین ندارند اما از باب اخلاق، عفت را رعایت می‌کنند و گروه دیگر نیز با فشار قانون به عفاف و حجاب پایبند هستند؛ اما در این میان گروهی قانون‌گریز هستند و نیازمند استفاده از روش‌های ارشادی، فرهنگی و قانونی. افزون بر این گروهی به دنبال اشاعۀ بی‌عفتی در جامعه هستند که با شکل و شمایل مانکنها به فکر ارائه خود بوده و حتی گاهی با گروه‌ها، مراکز و افرادی در ارتباط هستند که در این زمینه در حال برنامه‌ریزی‌اند تا فرهنگی مغایر با عفاف و حجاب را در جامعۀ ایرانی به هنجار تبدیل کنند که البته مسئولان هر جامعه با رفتارهایی که مغایر عفت عام باشد باید به صورت ضابطه‌مند برخورد کنند؛ اما گروه آخر از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ زیرا این‌ها که گاهی متاسفانه در گروه نخبگان جای میگیرند، عدم لزوم حجاب را با زبان علم (ارائۀ نشریات، کتاب، فیلم و...) ترویج می‌کنند!
جامعۀ ایران امروز دارای سه جریان فرهنگی (اسلامی، ایرانی و غربی) است. در اوایل شکل‌گیری انقلاب (سال 57 تا 59) جو غالب فرهنگی در کشور ما جو اسلامی بوده است؛ اما وقتی فعالیتهای فرهنگی با شروع دهۀ 60 کاهش پیدا کرد جریان ایرانی و غربی پررنگ‌تر شد و یک مثلث فرهنگی در کشور شکل گرفت. این مثلث به مرور زمان جوان‌ها را بهسوی خود کشاند و در این خلال دیدیم که جو جامعه گاهی بهسوی فرهنگ غربی و گاهی بهسوی فرهنگ ایرانی کشیده می‌شد.
به عقیدۀ من به جای این که صرفا نهادها و سازمان‌ها را مسئول بدانیم، بهترین کار برخوردهای فرهنگی قوی در این زمینه است که مقام معظم رهبری(حفظه الله) با تعبیر آتش به اختیار از آن نام برده اند.
منبع: فارس
کلیدواژه: پوشش قانون حجاب عفاف و حجاب
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۵۳۱۹۳۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
عادی‌سازی بی‌حجابی شبیخون فرهنگی
در جامعه‌ای که پوشش زنان و حتی مردان از دیرباز یکی از آداب و ارزش‌های اجتماعی بوده و بدپوششی در این جامعه مذموم شمرده شده است، عادی‌شدن پوشش‌های غیرمتعارف، چه در مردان و چه در زنان، زنگ خطر استحاله فرهنگی و ارزش‌های اجتماعی را به صدا درمی‌آورد.پوشش انسان‌‌ها صرف‌نظر از اینکه از نظر فطرت انسانی یک ابزار مصونیت است، برای فعالیتهای اجتماعی زنان و مردان نیز مفید است. هر کسی باید به اندازه‌‌ای که خود او می‌داند و برایش مصونیت‌آفرین است، به آن عمل کند. حجاب به معنای پوشش بیرونی و عفاف به معنای پوشش درونی است. عواملی که باعث سلامت در جامعه می‌شوند و در صورت نبود این دو عامل، مشکلات و اثرات مخرب زیادی در جامعه به وجود خواهد آمد؛ چراکه اگر حجاب و عفاف که مکمل یکدیگرند، در افراد و جامعه رعایت شود، سبب رشد و افزایش معیار اطمینان و اعتماد در جامعه، تاثیر مثبت بر سلامت روحی و روانی در تربیت و تعلیم فرزندان و محیط اطراف میشود. همین امر سبب رشد عقلی و فرهنگی در جامعه و مانعی محکم در مقابل عوامل و تاثیرات منفی و مخرب است.
انسان، پوشش‌گریز است یا خیر؟
پیرامون موضوع حجاب و پوشش زنان مسائل مختلفی مطرح میشود اما پیش از هر چیزی باید بررسی شود که آیا انسان بالطبع حجاب‌گراست یا خیر؟ پوشش دینی بانوان و حجاب از اختراعات آیین اسلامی نیست، بلکه ریشه در تاریخ دارد. در تمدن‌های کهن بشری مانند تمدن یونان و ایران نیز موضوع حجاب در بین بانوان دارای جایگاه خاصی بوده است؛ بنابراین نه‌فقط اسلام واضع قانون حجاب نبوده، بلکه در جهت جلوگیری از افراط و تفریط‌هایی که در طول تاریخ در مورد حجاب نیز به وجود آمده، به قانونمند کردن و تنظیم آن همت گماشته و آن را به‌صورتی متعادل، صحیح و متناسب با فطرت انسانی زن و غیرتمندی مرد، آن را ارائه داده است. در پاسخ به اینکه انسان پوشش‌گریز است یا خیر، باید هر دو گزاره آن بررسی شود. اگر فرض بر حجاب‌گریزی باشد، اعتبار و ارزش رعایت حجاب به‌دلیل عقلانیت و پیامد فرهنگ و تربیت فردی است. اگر فرض بر گزاره اول باشد، عدم رعایت حجاب خلاف طبع بوده است. این موضوع در حالی است که در ایران تاکنون حجاب‌گرایی فرض شده و مبنای سیاست‌گذاری بر این اساس انجام گرفته است.
محجبه‌های جوان؛ مرکز ثقل مواجهه با بدپوشش‌ها
در مسأله حجاب، حاکمیت با گروه‌های مختلفی روبه‌روست؛ افرادی که صرفا بدپوشش هستند، افرادی که به بدپوششی کمک می‌کنند (مانند تولیدکنندگان البسه نامناسب) و در نهایت افرادی که بی‌حجابی عامدانه را تبلیغ می‌کنند (مانند متعرضان به محجبه‌ها و افراد تبانی‌کننده با عوامل بیگانه). ولی به نظر می‌رسد که محجبه‌ها باید مرکز ثقل این مواجهه قرار بگیرند. یک فرد محجبه و عفیف وظایف بزرگی بر عهده دارد و باید الگوی مناسبی برای دیگران باشد تا آنها نیز از این هدیه الهی بهره‌‌مند شوند. به هر حال در مقابله با بی‌حجابی، به جای برخورد با بی‌حجابان عادی، باید این پندار که بی‌حجابان در غلبه کمی و کیفی هستند، تضعیف شود. در این راه می‌توان از ظرفیت محجبه‌ها استفاده کرد. با وجود اینکه این موضوع مورد توجه قرار گرفته اما اجرای آن ناشیانه بوده است؛ چراکه بیشتر این افراد بانوان میانسال بوده، در حالی که بهتر است از جوانان و دانشجویان در این امر استفاده شود. با این حال باید توجه داشت که اعتدال در رفتار با بدحجابی باید رعایت شود؛ زیرا افراط در آن موجب تنش و اضطراب و منجر به عادی‌شدن بدپوششی در جامعه میشود. این مسأله نیازمند نهاد ستادی و نظارتی فراقوه‌ای است که منحصرا به مسأله حجاب نپردازد. می‌توان این نهاد را در قالب ستاد مبارزه با مفاسد فرهنگی ــ اجتماعی تشکیل داد.
ارتقای صنعت مد در موضوع حجاب اسلامی
به نظر می‌رسد باید اقداماتی در جهت کاهش پوشیدنی‌های ناسالم یا نامناسب و افزایش پوشیدنی‌های سالم و مناسب، البته با کیفیت و قیمتی مناسب برای کاهش زمینه‌های فساد و بدپوششی انجام شود. بر همین اساس باید طراحان لباس در یک زیست‌‌بوم ایرانی ــ اسلامی تربیت شوند و طرح درس‌ها و نظام آموزشی خیلی قدیمی، چه در طراحی لباس و چه در طراحی پارچه ارتقا پیدا کند. مسئولان این صنعت و این حوزه باید تدابیر لازم را برای پوشش مناسب با قیمت مناسب در اختیار جامعه قرار دهند و نیازهای اقتصادی تولیدکنندگان نیز تامین شود. از سویی دیگر تسهیل تشکیل خانواده، تقویت روابط خانوادگی و افزایش اشتغال مناسب می‌تواند در کاهش زمینه‌های بدپوششی نیز موثر باشد. با این حال باید جایگاه حجاب به‌درستی در کشور تبیین و مشخص شود. در برخورد با پدیده بدحجابی باید مشکل فرهنگی و سیاسی آن، از یکدیگر تمایز پیدا کند و متناسب با خاستگاههای آن به برخوردی سنجیده و برنامهریزیشده پرداخت. در برخورد با بی‌حجابان باید دقت کرد تعلیم، موعظه و دعوت به خیر، مقدم بر امر به معروف و نهی از منکر است که در این مسیر نهادهای آموزشی اهمیت بالایی دارند.
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند